Zarys historyczny

Sromowce Niżne leżą u wylotu Przełomu Pienińskiego, na wysokości ok. 450 - 470 m n.p.m. Pierwsze wzmianki o ich powstaniu pojawiają się w źródłach pod nazwą Przekop w roku 1323. W tym okresie osada ( zarówno Sromowce Wyżne jak i Sromowce Niżne) stanowiła własność klarysek ze Starego Sącza, które prawdopodobnie dokonały lokacji osady na prawie niemieckim. Niedługo później doszło zapewne do przejścia osady na własność królewską, co z dużym prawdopodobieństwem przypisać trzeba zabiegom Kazimierza Wielkiego.

W początkach panowania nierzadko kwestio­nował on prawa kościoła do pewnych osad - jak choćby w wypadku Nowego Targa Możliwe, że z jego inspiracji doszło do ponownej lokacji - tym razem pod nazwą Sromowiec i założenia dwu odrębnych wsi. Weszły one później w skład starostwa czorsztyńskiego, utworzonego przez Władysława Jagiełłę. Król ten na polach pod Sro­mowcami spotkał się z królem Niemiec i Węgier, późniejszym cesarzem, Zygmuntem Luksemburskim.

Własnością królewską były Sromowce do rozbiorów, potem przeszły na rzecz skarbu austriackiego, a w 1811 r. zostały sprzedane, podobnie jak Czorsztyn, Drohojowskim. Na początku XIX w. obok Sromowiec Wyżnych i Niżnych zaczęły funkcjonować Sromowce Średnie.

Bardzo szybko Sromowce Niżne stały się miejscowością o charakterze turystycznym i letniskowym. Ok. 1840 r. rozpoczęła się żywa do dziś tradycja spływów Dunajcem, która - szybko zdobywając popularność - w naturalny sposób kierowała rozwój Sromowiec ku turystyce. Na początku XX w. w Sromowcach Niżnych działała stacja turystyczna Towarzystwa Tatrzańskiego, a w okresie międzywojennym powstało wiele obiektów o charakterze willi letniskowych. Dziś Sromowce stanowią ważny ośrodek turystyczny. Leżące u stóp Trzech Koron Sromowce Niżne są siedzibą Polskiego Stowarzyszenia Flisaków Pienińskich.

Ze względu na położenie są Sromowce interesującą bazą wypadową do wycieczek w pobliskie Pieniny. Ze Sromowiec Niżnych wychodzi trasa znakowana - szlak żółty do Krościenka przez Wąwóz Sobczański, Przełęcz Chwała Bogu (z której warto zboczyć na Trzy Korony) i dalej przez Bajków Groń (679 m n.p.m.) i Toporzyska. Ciekawy jest wariant tej wyprawy wykorzystujący znaki zielone, skręcające w prawo ok. 150 m. za schroniskiem PTTK i wiodący na Trzy Korony przez Polanę Kosarzyska, znakami niebieskimi. Warto wybrać się także na Górę Obłazową (590 m n.p.m.), z której podziwiać można panoramę Pienin - położona jest zaledwie w odległości spaceru z centrum wsi.

Źródło: Marta Michałowicz-Kubal i Grzegorz Kubala: "Wokół Jeziora Czorsztyńskiego"