Zarys historyczny

Zwane są słusznie Maniowy Nowe - bowiem wieś została zbudowana w latach 1976 -1980 u podnóży wzniesienia Runek (1005 m n.p.m.), na wysokości ok. 570 - 600m n.p.m. Zasiedlili ja mieszkańcy starej wsi Maniowy, która po powstaniu jeziora znalazła się pod wodą.

Wieś o nazwie Maniowy istniała już przed rokiem 1354 – w tym roku powstała tu, bowiem parafia z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Jej siedzibą był drewniany kościół, w którego miejsce w I poł. XVI w. wybudowano nową, także drewnianą świątynię, a w poł. XVII w. kolejną – tym razem murowaną. W 1819 r. powstał wreszcie kościół istniejący tu jeszcze do niedawna, murowany, nawiązujący do tradycji barokowych. W związku z budową Zbiornika Czorsztyńskiego świątynia została zburzona. Nie ona jedna. Na obszarze powstającego jeziora znalazły się 353 zagrody dawnej wsi, kościółek cmentarny i sam cmentarz. Bu­dynki zostały rozebrane, cmentarz ekshumowany, a zabytkowy kośció­łek cmentarny pw. św. Sebastiana przeniesiono na nowy cmentarz w Maniowach. Natomiast gdyby ko­ściół parafialny nie został zburzony widać byłoby go spod tafli jeziora - przy maksymalnym stanie wody - w kościele byłoby jej około 6 m.

Z nowoczesnym wyglądem wsi współgra wielka bryła kościoła pod wezwaniem św. Mikołaja. Powstał on wg projektu Małgorzaty Grabackiej i Przemysława Gawora, sporządzonego w końcu lat 70-tych. Maniowy są od 1993 r. siedzibą Urzędu Gminy Czorsztyn. Obok tej administracyjnej roli spełniają rolę centrum gminy w zakresie choćby służby zdrowia, stopniowo stają się także ośrodkiem turystycznym. Sąsiedztwo lasów i jeziora stwarza doskonałe warunki do wypoczynku. W pobliskie Gorce prowadzi kilka nieznakowanych szlaków wykorzystujących drogi polne i ścieżki - szczególnie ciekawe są te, które wiodą dolinami potoków - Piekiełko (na zachodzie) i Limierzyska (z centrum wsi). Wykorzystując je możemy dotrzeć do szlaku czerwonego, wiodącego przez pasmo Lubania. Drogą wzdłuż Piekiełka dotrzemy na kulminację Runka.

Żródło: Marta Michałowicz-Kubal i Grzegorz Kubala: "Wokół Jeziora Czorsztyńskiego"